Kilka kilometrów na północ od Tarnowa rozciągają się zabudowania wsi Łęg Tarnowski. Ta oficjalna nazwa miejscowości współistnieje ze zwyczajowymi nazwami poszczególnych jej części: Wychylówka z Kolonią Pawęzowską, Łęg Górny, Partyń, Łęg Środkowy, Kolonia Kąty, Łęg Dolny, Zaszkole i Pogwizdów. W części zwanej Partyniem, pośród wysokich drzew ukryty jest malowniczy dwór, w którym mieści się obecnie gimnazjum.

DWÓR W ŁĘGU TARNOWSKIM, fot. M. Klag (MIK, 2009) CC BY SA 3.0

Wieś powstała w połowie XVI w. na terenie wykarczowanych lasów, przypuszczalnie z inicjatywy Spycimira Leliwity. W połowie XVIII stulecia znajdowała się w rękach rodu Potockich, którzy zamieszkiwali w drewnianym dworze. Majątek partyński na początku XIX w. stał się własnością rodziny Dobrzyńskich. Poprzez małżeństwo z Heleną Dobrzyńską w 1865 r. dobrami tymi zaczął gospodarować Józef Męciński, uczestnik powstania styczniowego. To on postanowił na miejscu drewnianego dworu wznieść nową siedzibę. Zamówił projekt u krakowskiego architekta Sławomira Odrzywolskiego. Murowany dwór utrzymany w duchu neorenesansu wzniesiono w latach 1885-1892. Wkrótce potem (1896) córka Józefa – Helena Męcińska wniosła partyński majątek jako wiano Janowi Zborowskiemu. Odziedziczony przez ich syna Aleksandra, znajdował się w rękach Zborowskich do stycznia 1945 r., kiedy to odebrano im dwór. Rozgrabiono wiele cennych przedmiotów i rozparcelowano majątek, a Zborowskich zmuszono do opuszczenia terenu powiatu.

Dwór stał się na krótki czas siedzibą szkoły podstawowej, później zaś mieściły się tutaj różne instytucje i urzędy. W latach 80. budynek miał trafić w ręce władz PZPR jako ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy, jednak w związku wydarzeniami społeczno-politycznymi w Polsce plany te nie zostały zrealizowane. Od 1988 r. znajduje się tu szkoła, najpierw podstawowa, a obecnie gimnazjum publiczne.

Od bramy wjazdowej wiedzie do dworu alejka obsadzona geometrycznie przyciętymi krzewami bukszpanu, zakończona kolistym podjazdem. Dwór jest zwartym, murowanym budynkiem nakrytym wysokim, czterospadowym dachem. Każda z elewacji dworu została urozmaicona elementem architektonicznym: wieżą, portykiem, tarasem. Front budynku zdobi trójarkadowy portyk wgłębny wsparty na dwóch kolumnach, nad którym znajduje się galeria z dekoracją sgraffitową na ścianach. Po wschodniej stronie dostawiona jest wysoka wieża, a w elewacji ogrodowej – szeroki taras z kamienną balustradą i schodami. Zewnętrzne ściany dworu oraz wieży zdobi obiegający je dokoła pod okapem fryz sgraffitowy z przedstawieniami zwierząt. Na obramieniach okien i drzwi umieszczono szereg plastycznych masek kobiecych i męskich, stworów morskich, lwich głów, a także wiązek kwiatów. Na narożach budynku widoczne są dwa kartusze herbowe: z herbem Jelita rodu Dobrzyńskich oraz Poraj Męcińskich. Mocno wysunięty okap dachu wspierają rzeźbione drewniane wsporniki, a hełm wieży pokrywa wielobarwna dachówka.

Główne wejście do wnętrza dworu prowadzi przez portyk do obszernego holu nakrytego stropem belkowym. Można stąd zajrzeć do dwóch sal znajdujących się na lewo od wejścia, w których zachowała się bogata sztukatorska dekoracja sufitów oraz dwa niezwykle barwne piece kaflowe. To jedyne pozostałe spośród tych, które ogrzewały każde z pomieszczeń budynku. Za czasów Zborowskich na parterze mieściły się: salon, jadalnia, biblioteka, kancelaria, dwa pokoje mieszkalne, pomieszczenie służbowe zwane kredensem oraz – po stronie zachodniej – mały pokoik z przedsionkiem i osobnym wejściem.
Z holu na dole szerokie, drewniane schody z ozdobną balustradą prowadzą na piętro do tzw. holu górnego. Nakrywa go drewniany strop belkowy ozdobiony dekoracją wzorowaną na malowidłach patronowych. Z holu można wyjść na galerię frontową, której ściany zdobi dekoracja sgraffitowa z przedstawieniami dzikich zwierząt oraz układów ornamentalnych z wkomponowanymi fantastycznymi postaciami. Na piętrze znajdowało się osiem pokoi. Prócz wspomnianych już drewnianych schodów, poszczególne kondygnacje dworu od piwnic (gdzie dawniej mieściła się kuchnia) aż po strych łączyła tylna klatka schodowa. W piwnicach znajdują się fragmenty XVIII-wiecznych murów poprzedniej budowli, na której częściowo zbudowano dwór.

Wokół dworu rozpościera się czterohektarowy park, założony zapewne po połowie XIX w. Rosną tutaj wspaniałe okazy starych lip, grabów i dębów.

Tekst: B. Sanocka (2009)