przeskocz do treści

Kościół i klasztor Pijarów w Krakowie, fot. K. Schubert MIK 2020

Tradycja św. Kingi w Starym Sączu

Klasztor klarysek w Starym Sączu został ufundowany ok. 1280 r. przez księżną Kingę, żonę Bolesława Wstydliwego. W tym samym czasie założyła ona klasztor franciszkanów, który jednak nie odrodził się po kasacie w 1782 r. Pierwsze mniszki przybyły do starosądeckiego klasztoru ze zgromadzenia w podkrakowskiej Skale. Klasztor klarysek ulokowano na stromej skarpie nad dawnym korytem Popradu. Wraz z fundacją klasztoru św. Kinga nadała mu prawo własności do ziemi sądeckiej.

TRADYCJA ŚW. KINGI W STARYM SĄCZU, fot. M. Klag (MIK, 2002) CC BY SA 3.0

Pierwsze budynki klasztorne oraz kościół pw. Świętej Trójcy i św. Klary powstawały od ok. 1285 r. Kościół konsekrowano w 1332 r. Pomimo licznych pożarów nawiedzających klasztor i kościół zawsze je odbudowywano. W 1605 r. zadanie wzniesienia murowanych budynków klasztornych powierzono krakowskiemu muratorowi Janowi di Simoni. Powstał klasztor złożony z czterech skrzydeł, którego krużganki obiegają wokół wirydarz. Na klasztornym dziedzińcu rośnie zabytkowa lipa, którą – według legendy – zasadziła św. Kinga. Fasadę furty klasztornej wieńczy trójkątny szczyt z wnękami, w którym znajdują się sgraffitowe postacie Chrystusa Salwatora, bł. Salomei, św. Klary, św. Kingi i św. Franciszka.

Wnętrze gotyckiego kościoła ma barokowy wystrój. Pokrywająca ściany polichromia, malowana przez Feliksa Derysarza, przedstawia sceny z życia św. Kingi; podobna jest tematyka XVII-wiecznych malowideł zachowanych na drzwiach zakrystii. Na stallach z 1779 r. znajduje się przedstawienie św. Kingi sprowadzającej wodę do miasta. W bocznej kaplicy poświęconej fundatorce klasztoru, oddzielonej od nawy kutą kratą (z ok. 1470 r.), znajduje się gotycka figurka św. Kingi stojącej na odwróconej koronie, co jest symbolem porzucenia władzy książęcej na rzecz życia zakonnego. Pod figurką została umieszczona srebrna trumna z prochami Świętej. W starosądeckim konwencie spoczywa także siostrzenica św. Kingi, królowa Jadwiga, żona Władysława Łokietka. W klasztorze przechowywane są cenne rękopisy, m.in. Żywot błogosławionej Kingi pióra Jana Długosza oraz tzw. Graduał Sądecki z 2. poł. XIII w.

Św. Kinga, córka króla Węgier Beli IV, przybyła do Polski, by poślubić Bolesława Wstydliwego. Oddał jej on we władanie całą ziemię sądecką. Po śmierci męża św. Kinga wstąpiła do zakonu franciszkańskiego. Zmarła w Starym Sączu w 1292 r. Została beatyfikowana w 1690 r., a w 1999 r. kanonizował ją papież Jan Paweł II.

Tekst: B. Sanocka (2008)

Tradycja św. Kingi w Starym Sączu

Stary Sącz : Średniowieczny gród Kingi
Autor : opracowanie : Elżbieta Koszkul
Wydawnictwo : oprawa graficzna : Józefa Kamińska, przyg. do druku : ALT [Nowy Sącz], druk : GRYF [Nowy Sącz], wydano ze środków własnych Towarzystwa Miłośników Starego Sącza [zestaw widokówek : 9 szt.]
Miejsce wydania : [N owy Sącz, ?]

Stary Sącz w miniaturze: Miasto Sądeckiej Pani : Stary Sącz
Autor : tekst Jerzy Leśniak, Sławomir Sikora
Wydawnictwo : Nowy Sącz : GOLDRUK Wojciech Golachowski,  projekt graficzny Sławomir Sikora, fot. : Sławomir Sikora, Jerzy Leśniak,Jerzy Cebula, tłum. Leszek Wójcik, wyd. I, il., – [68], 11 cm., tekst w jęz. polskim i angielskim, ISBN 978-83-60900-84-0 (wzór zastrzeżony)
Miejsce wydania : Nowy Sącz, 2009

Stary Sącz : mapa rysunkowa
Autor : autor mapy : Halina Zimina, tekst Grzegorz Kubal, tłumaczenie Sarah i Łukasz Łuczaj
Wydawnictwo : oprac. graficzne : Wydawnictwo Arete II, współpraca : Urząd Miasta i Gminy w Starym Sączu, tekst w jęz. polskim i angielskim,   ISBN 83–89688-32-8
Miejsce wydania : Warszawa, 1988

Zapisane w sercu : Jan Paweł II na sądeckiej ziemi
Autor : opracowanie i realizacja: Mirosław Biedroń, Jerzy Cebula, et. al.
Wydawnictwo : Wydawnictwo Radia RDN Małopolska na pamiątkę 10. rocznicy wizyty Ojca Świętego w Starym Sączu, współpraca : Niedzielne Anioły, Patronat honorowy :  Wiktor Skworc Biskup Tarnowski, Patroni Wydawnictwa : Powiat nowosądecki, Miasto Nowy Sącz, Gmina Stary Sącz – płyta DVD video i tekst
Miejsce wydania : Tarnów, 2009

Festiwalowe impresje : muzyka dawna w Starym Sączu
Autor : oprac. Matylda Cieślicka, Ryszard Kumor, Stanisław Welanyk
Wydawnictwo : Stary Sącz : Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury, – 31, [1] s. : il. kolor. ; 15 cm., ISBN : 978-83-917317-1-0
Miejsce wydania : Stary Sącz,  2007

Gród św. Kingi = Saint Kinga’s town = Stadt der hl. Kinga
Autor : Adam Bujak ; Leszek Sosnowski : koncepcja graf. i wydawnicza
Wydawnictwo :  Kraków : Biały Kruk, wstęp Jerzy Leśniak ; tł. ang. Michał Pawica, Aleksander Ptak, tł. niem. Adam Sosnowski], – 191, [1] s. : il. kolor. ; 31 cm, ISBN 978-83-60292-51-8
Miejsce wydania : Kraków : 2007

Stary Sącz i Lewocza : karpackie miasteczka z klimatem
Autor : Gabriela Hudáková, Dana Kristeková, Marek Styczyński ; tł. Magdalena Gromadzka
Wydawnictwo :  Kraków :  Bezdroża ; Polska Turystyczna.pl, – 144 s.,  il. kolor., 18 cm., Seria : Polska Turystyczna.pl, streszcz. ang.
Miejsce wydania : Kraków, 2011

Pieniny i ziemia sądecka
Autor : Jan Wiktor
Wydawnictwo : Kraków : Wydawnictwo Literackie, 386, [2] s. : fot., il. ; 26 cm + wkładka, indeks
Miejsce wydania : Kraków, 1958

Pieniny i ziemia sądecka
Autor : Jan Wiktor
Wydawnictwo : Kraków : Wydawnictwo Literackie,  – 536, [2] s. : fot. ; 21 cm
Miejsce wydania : Kraków, 1956

Pieniny i ziemia sądecka
Autor : Jan Wiktor
Wydawnictwo : Kraków : Wydawnictwo Literackie, – wyd. 3 uzup. – 475, [1] s. : il. ; 26 cm
Miejsce wydania : Kraków, 1965

Pani Sądecka. Aktualność Świętej Kingi, red. J. Zimny, Sandomierz 2000
Autor.: Patrycja Gąsiorowska
Publikowany: Nasza Przeszłość, T. 95 : 2001, s. 513 – 518 [recenzja]

Klaryski z dynastii Piastów
Autor: Patrycja Gąsiorowska
Publikowany: Nasza Przeszłość, T. 94 : 2000,  s. 119 – 134

Postać bł. Kingi w folklorze słownym Polski południowej
Autor: Urszula Janicka – Krzywda
Publikowany: Nasza Przeszłość, T. 88 : 1997, s. 33 – 57

Krajobraz kulturowy Polski : Województwo Małopolskie
Red.: Janusz Bogdanowski
Wydawnictwo : Stowarzyszenie „Kultura i Natura” im. Jana Gwalberta Pawlikowskiego, Wydawnictwo VADEMECUM, druk: Drukarnia Skleniarz, 240 s., [8] s. tabl., [1] k. mapa luz. : il. ; 23 cm. – (Biblioteka Stowarzyszenia „Kultura i Natura” ; t. 1)
Miejsce wydania : Kraków, Warszawa, 2001

Zamki i kasztele na Polskim Podtatrzu
Autor: Andrzej Skorupa
Wydawnictwo: Secesja
Miejsce wydania: Kraków, 2000

Błogosławiona Kinga: życiorys, zbiór modlitw
Autor: Joachim Ranan-Bar, Kazimierz Szwarga
Wydawnictwo: Akademia Teologii Katolickiej
Miejsce wydania: Warszawa, 1989

Święta Kinga
Autor: Kazimierz Panuś
Wydawnictwo: Wydawnictwo WAM, (Seria: Wielcy Ludzie Kościoła)
Miejsce wydania: Kraków, 2005

Błogosławiona Kinga
Autor: Ewa Oćwieja
Wydawnictwo: Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy, (Seria: Twój Patron)
Miejsce wydania: Kraków, 1997

Błogosławiona Kinga
Autor: Ewa Oćwieja
Wydawnictwo: Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy
Miejsce wydania: Kraków, 1990

Leksykon świętych
Autor: Wiesław Aleksander Niewęgłowski  (ks.)
Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe PWN, druk: Rosikon Press
Miejsce wydania: Warszawa, 1998

Szlakami pienińskich legend. Przewodnik turystyczny
Autor: Grażyna Królikiewicz,  Zygmunt Kruczek
Wydawnictwo: Wydawnictwo PTTK „Kraj”
Miejsce wydania: Warszawa, Kraków, 1982

Żywot Błogosławionej Kingi i dzieje jej kultu
Autor: Ludwik Kowalski, Stanisław Fischer
Wydawnictwo: Tarnowskie Towarzystwo Kulturalne
Miejsce wydania: Tarnów, 1992

Legendy Pienin
Autor: Urszula Janicka-Krzywda
Wydawnictwo: Forma
Miejsce wydania: Kraków, 1996

Błogosławiona Kinga i ziemia sądecka
Red.: wybór tekstów Janina Kwiek-Osiowska
Wydawnictwo: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy
Miejsce wydania: Kraków, 1986

Błogosławiona Kinga w świetle legend i historii
Autor: Izydor Borkiewicz
Wydawnictwo: Wydawnictwo OO Franciszkanów „Bratni Zew”
Miejsce wydania: Stary Sącz, Kraków, 1997

Święta Kinga w poezji polskiej. Antologia (1644-2001)
Red.: wybór, wstęp i opracowanie Maria Barbara Styk
Wydawnictwo: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, (Seria: Źródła i Monografie Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego)
Miejsce wydania: Lublin, 2001

Zameczek Świętej Kingi w Pieninach
Autor: Feliks Wiśniewski
Wydawnictwo: wydał Lenik W., Nakładem Towarzystwa Tatrzańskiego Oddziału Pienińskiego, wyd. 3
Miejsce wydania: Krosno, Szczawnica, 1906

Żywot świętej Kingi księżnej krakowskiej= Vita sanctae Kyngae ducissae Cracoviensis
Wydawnictwo: Biblos, przygotował do druku Bolesław Przybyszewski
Miejsce wydania: Tarnów, 1997

Święta Kinga
Autor: Renata Zając
Wydawnictwo: WAM, (Seria z Rybką), il. Łukasz Zabdyr
Miejsce wydania: Kraków, 2008

Święta Kinga. Żywot hagiograficzny
Autor: Cecylian Niezgoda
Wydawnictwo: Bratni Zew
Miejsce wydania: Stary Sącz, Kraków, 1999

Zameczek świętej Kingi w Pieninach
Autor: Feliks Wiśniewski
Wydawnictwo: wydała Agencja Reklamowa „Zaczarowany Ołówek”, Antykwariat Górski „Filar”, (przedruk z oryginału: czcionkami Drukarni Lenika, nakładem Komitetu budowy kaplicy św. Kingi w Pieninach, Krosno, 1896)
Miejsce wydania: Kielce, 1999

Święta Kinga. Czasy, życie, kult
Autor: Marek Czekański
Wydawnictwo: Wydawnictwo „M”
Miejsce wydania: Kraków, 1990

Błogosławiona Kinga pani Ziemi Sądeckiej
Autor: Wanda Cichoszewska
Wydawnictwo: na zlecenie Baritpolu
Miejsce wydania: Nowy Sącz, 1992

Święta Kinga. Rzeczywistość i legenda. Studium źródłoznawcze
Autor: Barbara Kowalska
Wydawnictwo: Avalon
Miejsce wydania: Kraków, 2008

Postać bł. Kingi w legendzie ludowej
Autor: Urszula Janicka–Krzywda
Publikowany: Studia i materiały do dziejów żup solnych w Polsce, Wieliczka 1981, T. 10, s. 153–178

Święta Kinga
Autor: Kazimierz Panuś
Wydawnictwo: Wydawnictwo WAM, (Seria: Wielcy Ludzie Kościoła)
Miejsce wydania: Kraków, 2005

Postać bł. Kingi w legendzie ludowej
Autor: Urszula Janicka–Krzywda
Publikowany: nadbitka z: Studia i materiały do dziejów żup solnych w Polsce, T. 10, wyd. Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce, Ministerstwo Kultury i Sztuki, Zarząd Muzeów i Ochrony Zabytków, Wieliczka, 1981, s. 153–178

Szlakami świętej Kingi. Przewodnik. Pieniny-Stary Sącz-Wieliczka-Bochnia
Autor: Urszula Janicka-Krzywda, Piotr Krzywda
Wydawnictwo: Wydawnictwo Turystyczne, (Seria: Twoje Przewodniki: Przewodnik Pielgrzyma)
Miejsce wydania: Kraków, 2002

Święci i błogosławieni kościoła katolickiego. Encyklopedia Hagiograficzna
Autor: Karol Radoński (bp)
Wydawnictwo: Księgarnia św. Wojciecha, Drukarnia Diecezjalna Poznań–Lublin–Włocławek
Miejsce wydania: Warszawa, 1947

Łzą Kingi zakwita
Autor: Krystyna Aleksander
Wydawnictwo: Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK w Pieninach, (Seria: Z okienkiem), oprac., słowo wstępne Ryszard M. Remiszewski
Miejsce wydania: Szczawnica, 1991

Święta Kinga w świetle legend i historii
Wydawnictwo: Siostry Klaryski, wyd. 2
Miejsce wydania: Stary Sącz, Kraków, 1999

Tobie, Kingo, śpiewam
Autor: Krystyna Aleksander
Wydawnictwo: Ośrodek Kultury i Turystyki Górskiej PTTK
Miejsce wydania: Szczawnica, 1993

Wiersze ku czci błogosławionej Kingi
Autor: Wanda Cichoszewska
Wydawnictwo: (odbitka kserograficzna)
Miejsce wydania: Nowy Sącz, 1989

Św. Kinga i jej klasztor starosądecki
Autor: Stanisław Załęski
Publikowany: Przegląd Lwowski,  t. 12: 1882, nr XXIII-XXIV

Starosądecki klasztor (szkic historyczny)
Autor: Stanisław Załęski (ks.)
Wydawnictwo: Przegląd Lwowski, (Biblioteka A. Ojrzyńskiego)
Miejsce wydania: Lwów, 1882

Opis uroczystego obchodu 600-letniej rocznicy śmierci św. Kunegundy, odbytego w Starym Sączu od 23 do 31 lipca 1892 r.
Autor: Stanisław Rosół
Wydawnictwo: J. K. Jakubowski
Miejsce wydania: Nowy Sącz, 1892

Stary Sącz i jego księżna
Autor: Leszek Migrała, Tadeusz Bukowski
Wydawnictwo: „Biblos”, red. i oprac. graficzne Tadeusz Bukowski
Miejsce wydania: Tarnów, 1999

Żywot Bł. Kingi i dzieje jej kultu
Autor: Ludwik Kowalski, Stanisław Fischer
Wydawnictwo: Tarnowskie Towarzystwo Kulturalne
Miejsce wydania: Tarnów, 1992

Przewodnik po Starym Sączu i jego zabytkach
Autor: Jan Koszkul
Wydawnictwo:  Stary Sącz : nakł. Towarzystwa Miłośników Starego Sącza, – 43 s. : fot. kolor. ; 21 cm
Miejsce wydania: Stary Sącz, [1999]

Przewodnik po Starym Sączu i jego zabytkach
Autor: Jan Koszkul
Wydawnictwo:  nakł. Towarzystwa Miłośników Starego Sącza,  – 17, [1] s. : il. ; 21 cm
Miejsce wydania: Stary Sącz, [2007]

Drogocenne wiano : zbiór legend o Błogosławionej Kindze księżnej polskiej, patronce górników, obrończyni wiary, matce ludu polskiego w 700 rocznicę śmierci
Autor : Kornelia Dobkiewiczowa; [il. Mariusz Wnukowski]
Wydawnictwo : Katowice : Księgarnia Św[iętego] Jacka. – 142, [2] s. : il. kolor. ; 23 cm.
Miejsce wydania : Katowice, 1988

Błogosławiona Kinga i jej klasztor w Starym Sączu
Autor: Piotr Bednarczyk,  et al.
Wydawnictwo: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy
Miejsce wydania: Kraków, 1984

Żywot świętej Kingi księżnej krakowskiej= Vita sanctae Kyngae ducissae Cracoviensis
Wydawnictwo: Biblios, przygotował do druku Bolesław Przybyszewski
Miejsce wydania: Tarnów, 1997

Błogosławiona Kinga– księżna i zakonnica. Katalog wystawy: Stary Sącz, lipiec–sierpień 1993
Red.: Maria Teresa Maszczak, Zbigniew Wolanin
Wydawnictwo: Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu
Miejsce wydania: Nowy Sącz, 1993

Ułamek z podróży archeologicznej po Galicyi, odbytej w r. 1849 przez Józefa Łepkowskiego i Józefa Jerzmanowskiego
Autor: Józef Łepkowski, Józef Jerzmanowski
Publikowany: Biblioteka Warszawska, R. 1850, t. III

Sądecczyzna (z mapkami i planami)
Autor: Szczęsny Morawski
Wydawnictwo: nakładem autora, wytłoczono u Żegoty Jakuba Wywiałkowskiego
Miejsce wydania: Kraków, 1863

Zamki i obiekty warowne ziemi krakowskiej
Autor: Agnieszka Sypek, Robert Sypek
Wydawnictwo: Almapress
Miejsce wydania: Warszawa, 2004

Katalog zabytków sztuki w Polsce : T. 1: Województwo Krakowskie, [1] Tekst, [2] Ilustracje
Red. : Jerzy Szablowski
Wydawnictwo : Państwowy Instytut Sztuki. Dział Inwentaryzacji Zabytków
Miejsce wydania : Warszawa, 1953

Zamki w dziejach Polski i Słowacji. Między Wisłą a Hornadem. cz.I: Od czasów najdawniejszych do 1500 r.
Autor: Krzysztof Moskal
Wydawnictwo: Fundacja
Miejsce wydania: Nowy Sącz, 2004

MAŁOPOLSKI INSTYTUT KULTURY W KRAKOWIE, ul. 28 Lipca 1943 17c, 30-233 Kraków, tel.: +48 12 422 18 84, 631 30 70, 631 31 75, NIP: 675 000 44 88 | Projekt i wykonanie | Polityka prywatności | Jeśli nie oznaczono inaczej, wszystkie materiały na stronie są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Małopolskiego Instytutu Kultury.