zabytek
Fotografie
Ładuję zdjęcia z serwisu Flickr
Kościół i klasztor Pijarów w Krakowie, fot. K. Schubert MIK 2020
Stojący pośród wiekowych lip kościół parafialny w Sławkowie nosi podwójne wezwanie: Podwyższenia Krzyża Świętego oraz św. Mikołaja. Na początku, kiedy świątynia powstawała, jej patronem był św. Jan Chrzciciel. Wznoszenie obecnego kościoła rozpoczęto w 2. poł. XIII w. i przypuszczalnie nie został on ukończony w takim kształcie, jaki zamierzano mu nadać. Zbudowano wówczas tylko jego część – prezbiterium z fragmentem nawy. Pozostałą część świątyni dokończono w 2. poł. XV w. Całość przebudowano w XVIII i XIX w.
KOŚCIÓŁ PARAFIALNY PW. PODWYŻSZENIA KRZYŻA ŚWIĘTEGO I ŚW. MIKOŁAJA W SŁAWKOWIE, fot. M. Klag (MIK, 1999) CC BY SA 3.0
Sławkowski kościół parafialny otaczają drzewa oraz mur z bramą „strzeżoną” przez posągi świętych Piotra i Pawła. Jest on jednonawową budowlą z krótkim, prosto zakończonym prezbiterium, szerszą i wyższą od niego nawą oraz wieżą od strony zachodniej. Wczesnogotyckie prezbiterium, zbudowane z cegły na fundamencie kamiennym, opięte jest szkarpami i ozdobione fryzem. Również ściany nawy zostały wzmocnione szkarpami oraz otynkowane. Na wieży nakrytej barokowym hełmem znajdują się dzwony; niegdyś miała ona funkcję obronną. W jej przyziemiu mieści się kruchta.
Nawa główna położona jest trzy stopnie poniżej poziomu kruchty. Ściany nawy zdobi ornamentalna polichromia, a nakrywa ją drewniany strop z malowidłem przedstawiającym koronację Matki Bożej oraz czterech ewangelistów. W nawie znajdują się późnobarokowe ołtarze św. Anny i św. Mikołaja oraz umieszczona w ścianie, kamienna, romańska chrzcielnica z drewnianą pokrywą.
Prezbiterium, otwarte do nawy szeroką, ostrołukową arkadą, nakryte jest sklepieniem krzyżowo-żebrowym ze zdobionymi, rzeźbionymi zwornikami. Na jednym z nich widnieje baranek z chorągiewką, na drugim róża. Centralne miejsce w prezbiterium zajmuje barokowy ołtarz z 2. poł. XVII w. z drewnianym, rzeźbionym przedstawieniem Ukrzyżowanego i aniołami trzymającymi narzędzia Męki Pańskiej. Po obu stronach prezbiterium ustawione są stalle, zdobione na zapleckach malowanymi wizerunkami apostołów.
W dolnej części południowej ściany prezbiterium wmurowano wykuty w kamieniu nagrobek Sebastiana Nyskowskiego, starosty sławkowskiego. Na północnej ścianie nawy znajduje się kamienny nagrobek biskupa Kajetana Sołtyka. Powstały po 1788 r., przedstawia wizerunek biskupa z herbem jego rodu na tle draperii podbitej gronostajami oraz dwie kobiece rzeźby.
Tekst: B. Sanocka (2008)
ograniczona dostępność
adres: ul. Kościelna 26, Sławków
gmina: Sławków
powiat: będziński
GPS: N: 50° 17′ 56″, E: 19° 23′ 31″
gospodarz: Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sławkowie
www: http://www.parafiaslawkow.pl/
e-mail: formularz kontaktowy na stronie www parafii
telefon: 32 293 11 12