przeskocz do treści

Kościół i klasztor Pijarów w Krakowie, fot. K. Schubert MIK 2020

Muzeum Pszczelarstwa „Sądecki Bartnik” w Stróżach

Miejscowość Stróże jest położona w połowie drogi między Gorlicami a Nowym Sączem. W odległości ok. dwóch kilometrów od centrum Stróż w kierunku północnym, po prawej stronie drogi do Bobowej, znajduje się „Sądecki Bartnik”. Rozłożony jest wśród łagodnych wzgórz porośniętych lasem i sadami. Jest tutaj nie tylko Muzeum Pszczelarstwa z bogatą kolekcją uli, ale i Gospodarstwo Pasieczne produkujące miód.

MUZEUM PSZCZELARSTWA „SĄDECKI BARTNIK” W STRÓŻACH, fot. M. Klag (MIK, 2004) CC BY SA 3.0

„Sądecki Bartnik” powstał w 1991 r., ale jego gospodarz, Janusz Kasztelewicz, zajmuje się działalnością pszczelarską od 1973 r. Gospodarstwo Pasieczne posiada około 1000 rodzin pszczelich dostarczających miodu, a oprócz tego skupuje miód, pozyskuje mleczko oraz inne pszczele produkty i eksportuje je za granicę. „Sądecki Bartnik” wydał także kilka książek o tematyce pszczelarskiej i od kilku lat zdobywa nagrody na kongresach Międzynarodowej Organizacji Pszczelarskiej „Apimondia”.

Od 2000 r. można tutaj oglądać unikalny zbiór ponad stu uli, zgromadzony w większości przez krakowskiego kolekcjonera Bogdana Szymusika, a opisany przez pracowników Muzeum Etnograficznego w Krakowie. Zabytkowe ule, malowniczo rozmieszczone pośród owocowych drzew pochodzą z terenu całej Polski oraz z zagranicy. Są tu jedne z najstarszych uli – kłody z pnia drzewa, leżące lub stojące, mieszczące jedną lub kilka rodzin. Osobną grupę stanowią niezwykle pomysłowe ule rzeźbiarskie: ul-mnich z tynieckiego klasztoru, ul-diabeł czy ul-święty Ambroży. Proste w formie i nowocześniejsze ule ramowe zadziwiają bogactwem form i zdobień: ule architektoniczne w kształcie góralskich chatek i kościółków, ule zadaszone strzechą i zdobione zabawnymi scenkami oraz sentencjami. Zbiór uli wzbogacają wykonane przez Szymusika, drewniane tabliczki z cytatami i informacjami na temat miodu.

Kolekcji uli towarzyszy zgromadzony w chatach wystawowych zbiór narzędzi pracy pszczelarza: ubrań, ramek, podkurzaczy pasiecznych, zabytkowych wirówek do odzyskiwania miodu z plastrów. Znajduje się tutaj nawet autentyczne leziwo, czyli uprząż z lin i pasów używana przez bartników do wspinania się na wysokie drzewa.

Na terenie skansenu i gospodarstwa rozmieszczonych jest wiele rzeźb, najczęściej związanych z pszczelarstwem, np. św. Ambroży – patron pszczelarzy. Dzięki zgromadzonym w skansenie eksponatom można prześledzić długą i bogatą historię słodkiego przysmaku.

Tekst: B. Sanocka (2008)

Muzeum Pszczelarstwa „Sądecki Bartnik” w Stróżach

Szlak Architektury Drewnianej : mapa : 1 : 200 000
Autor: tekst na podst.: Szlak Architektury Drewnianej / T. Śledzikowski/
Wydawnictwo: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Departament Środowiska i Rozwoju Wsi
Miejsce wydania: Kraków, 2004
Wersja cyfrowa publikacji:
hasło: Stróże
Publikowany: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, T. 11, wyd. z zasiłku kasy pomocy dla osób pracujących na polu naukowem imienia D-ra Mianowskiego, (przedruk), Warszawa, 1890, s. 412
Wersja cyfrowa publikacji
Ule i pasieki w Polsce
Autor: Jerzy Żak, Maciej Rysiewicz
Wydawnictwo: Sądecki Bartnik
Miejsce wydania: Stróże, 2000

Muzeum miodu. W Stróżach
Autor: (LEŚ)
Publikowany: Dziennik Polski, R. 58, 2002 (8 lipca)

Leksykon miast województwa małopolskiego
Autor : Paweł Kutaś,  Jerzy Leśniak
Wydawnictwo :  PROMO. – 235 s. : il. kolor. ; 30 cm
Miejsce wydania : Kraków, 2007

Muzeum Pszczelarstwa „Sądecki Bartnik” w Stróżach

Informacje praktyczne

Dostępność poza Dniami Dziedzictwa:

dostępny

Dane teleadresowe:

adres: Stróże 235

gmina: Grybów

powiat: nowosądecki

GPS: N: 49° 40' 16",  E: 20° 57' 55"

gospodarz: Gospodarstwo Pasieczne "Sądecki Bartnik"

www: http://www.bartnik.pl/pl/miodowy-kacik-informacje-i-ciekawostki/muzeum/historia

e-mail: [email protected]

telefon: 18 414 05 79

Obiekty w pobliżu:

MAŁOPOLSKI INSTYTUT KULTURY W KRAKOWIE, ul. 28 Lipca 1943 17c, 30-233 Kraków, tel.: +48 12 422 18 84, 631 30 70, 631 31 75, NIP: 675 000 44 88 | Projekt i wykonanie | Polityka prywatności | Jeśli nie oznaczono inaczej, wszystkie materiały na stronie są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Małopolskiego Instytutu Kultury.