Około 1830 r. Joachim Gąsienica Sobczak wzniósł w wiosce Zakopanem drewnianą chałupę o konstrukcji zrębowej, nakrytą gontowym dachem. Budynek następnie rozbudował jego syn Jan, a w 1877 r. wnuk Joachima, Stanisław, odziedziczył część rodzinnego domu i przeniósł ją na sąsiednią działkę, gdzie pozostała aż do czasów nam współczesnych. Była to dzisiejsza biała izba, która pełniła

Zakopiański stary cmentarz jest jedną z najbardziej znanych polskich nekropolii. Nazwę swoją wywodzi od Jana Pęksy, który w 1848 r. ofiarował na rzecz cmentarza swój grunt, położony obecnie w jego wschodniej części.

Dom pod Jedlami wzniesiono w latach 1896-1897, lecz prace wykończeniowe trwały aż do 1906 r. W trakcie budowy domu prac doglądał sam Witkiewicz, wprowadzając na bieżąco potrzebne zmiany. Również on jest autorem większości wyposażenia wnętrz Domu pod Jedlami.

Na początku XX w. Zakopane było bardzo modnym miejscem. Wśród bywających tu artystów, naukowców, lekarzy, a nawet działaczy politycznych był Jan Kasprowicz (1869-1926).

Zbudowana pod koniec XIX wieku przez Józefa Kasprusia-Stocha willa Atma była typową podhalańską chałupą. Parterowy budynek przykryty dwuspadowym dachem ozdabiały od frontu ganek i odkryta weranda. Te dwa elementy architektoniczne wskazują, że willa przeznaczona była także pod wynajem dla turystów. Sam budowniczy i właściciel Atmy pracował jako snycerz przy powstawaniu pierwszej willi w stylu zakopiańskim

Najstarsza część budynku przy ulicy Kościeliskiej 44 pochodzi jeszcze z lat sześćdziesiątych XIX wieku. Jest to część chałupy Gąsieniców-Sobczaków (obecnie Muzeum Stylu Zakopiańskiego – Inspiracje), której rozdzielenie nastąpiło wskutek rodzinnych podziałów majątkowych. W 1925 roku dom został rozbudowany o kolejne izby przez Andrzeja Mardułę, który ożenił się z jedną z sióstr z rodziny Sobczaków. Chałupa

Pierwsza nazwa willi przy ulicy Kasprusie 27 brzmiała „Władysławka”. Nadała ją fundatorka budynku Oktawia Lewandowska na cześć swojego męża. Choć w historii Władysławki wciąż jest dużo nieścisłości, to zachowane dokumenty, wspomnienia przebywających w niej gości przybliżają losy tej jednej z najbardziej reprezentacyjnych willi w stylu zakopiańskim. Po raz pierwszy Władysławka została uwieczniona w trakcie budowy,

W Zakopanem, przy ulicy Zamoyskiego znajduje się jedna z piękniejszych drewnianych willi. Budynek ten jest dziełem Stanisława Witkiewicza, twórcy stylu zakopiańskiego. Zaprojektował ją w latach 1894–1895 dla Bronisławy i Wincentego Korwin-Kossakowskich. Był to jego trzeci projekt architektoniczny rozwijający koncepcję stylu zakopiańskiego. Witkiewicz chciał stworzyć styl narodowy w sztuce, a inspiracją była dla niego sztuka ludowa

W Dolinie Bystrej, między Kuźnicami a Kalatówkami, mieści się kompleks klasztorno-muzealny prowadzony przez siostry albertynki. Wyżej, na zboczach Krokwi, znajduje się pustelnia braci albertynów.

Budynek, w którym mieści się obecnie Zespół Szkół Plastycznych imienia Antoniego Kenara, stoi w miejscu słynnego pensjonatu Skoczyska hrabiny Izy Kronhelmowej. Pensjonat zaprojektowany przez Zygmunta Dobrowolskiego i Tadeusza Stryjeńskiego (ojca Karola) był centrum zakopiańskiego życia kulturalnego. Gościła tu arystokracja, światowej sławy artyści, odbywały się przedstawienia teatralne i koncerty. Niestety 12 października 1910 roku Skoczyska doszczętnie